Pandemi etkisinin hafiflemesinin ardından konserler ve festivaller gibi dış mekan aktiviteleri tekrar organize edilmeye başlanıyor. 2022 yılında da İrlanda birçok konsere ve ünlü isme ev sahipliği yapacak.
İrlanda’nın en büyük konser ve etkinlik alanlarından biri olan 3 Arena’nın internet sitesinde 2022 yılı boyunca düzenlenecek programların biletleri satışa çıkarıldı.
Dünyaca ünlü birçok ismi ağırlayacak gösteri merkezinde konserlerin ve gösterilerin bilet fiyatları 39 Euro’dan başlıyor. 2022 yılında boyunca İrlanda’da konser düzenleyecek isimler arasında Hans Zimmer, The War On Drugs grubu, Anne-Marie, Dua Lipa, Celine Dion, James Taylor ve Billie Eilish gibi isimler yer alıyor.
İrlanda’da ve özellikle başkent Dublin’de en sık karşılaşılan göçmen gruplarının başında Brezilyalılar geliyor. İrlanda’da yaşayan Brezilyalılar, İrlanda’nın en kalabalık göçmen grubu olmamalarına rağmen sosyal hayatta görünürlükleri diğer tüm göçmen gruplarından fazla. İrlanda’ya başta dil eğitimi ve akademik eğitim almak için gelen Türk öğrenciler de okullarında ve iş ortamlarında haliyle en çok Brezilyalılarla karşılaşıyor, arkadaşlıklar kuruyor.
Yazıda yer alan bilgilere göre, 2016 yılında yapılan nüfus sayımında 13 bin 600 Brezilyalı İrlanda’da yaşıyordu. Fakat, aradan geçen 5 yılı düşünürsek bu sayıdan daha fazla Brezilyalının şu an İrlanda’da bulunduğu tahmin edilebilir. Sadece geçen yıl 5 bin 800 Brezilyalıya PPS numarası verilmiş durumda. Bu sayı, PPS numarası alan her 12 kişiden birinin Brazilyalı olduğunu gösteriyor. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin vatandaşları ve İrlanda’da serbest dolaşım hakkı olan İngiltere ve İsviçre vatandaşları çıkarılınca, PPS numarası alan her 5 kişiden biri Brezilyalı oluyor. 2019 kayıtlararına göre, 27 bin Brezilyalının İrlanda’da geçerli oturum kartı bulunuyordu. Bu sayı 2020 yılında pandeminin etkisiyle 22 bin 500’e kadar düşse de, vizelerin ve uçuşların açılmasıyla birlikte tekrar artış ivmesinde olduğu düşünülebilir.
Brezilyalılar, İrlanda’da yaşayan azınlıklar içerisinde yüzdelik dilim olarak pastada büyük bir yer tutmasa bile, İrlanda’da yaşayan azınlık gruplarının nüfus sıralamasında ilk 10’da bulunan tek Avrupa Birliği dışındaki grup olarak dikkat çekiyor. Başka bir dikkat çeken nokta ise, İrlanda’daki Brezilyalı sayısının İrlanda’da yaşayan Amerikalı(10 bin 500) ve Hindistanlı (11 bin 500) sayısından fazla olması… Özellikle İrlanda ile ABD arasında tarihi ve kültürel bağlar düşünüldüğünde İrlandalılar için şaşırtıcı bir bilgi olarak öne çıkıyor.
Yazıda yer alan bilgilere göre, İrlanda’daki Brezilyalıların üçte ikisi başkent Dublin’de yaşıyor. Geri kalanı ise, Roscommon, Naas, Gort ve Galway gibi kentlerde yaşıyor.
Brezilyalılar Neden İrlanda’yı Tercih Ediyor?
Yazıyı hazırlayan Conor James McKinney’in bu sorusunu Brezilya’nın Dublin Büyükelçisi Paulo Azevedo şu şekilde cevaplıyor, “Brezilyalıların İrlanda’ya göçü üç dalgadan oluşuyor. İlk olarak Et fabrikası işçisi olarak 1990’larda başlayan dalga, ikincisi 2000’li yıllarda başlayan dil okulu öğrencisi olarak gelenler, son olarak ise son yıllarda görülen bilişim sektörü ve mühendis olarak gelenlerin oluşturduğu dalga”
İlk defa 1990’lı yıllarda Galway’de bir et fabrikası Brezilyalı işçi çalıştırmaya başlamış. 2007-2008 yıllarında bu çalışanlardan bir kısmı işten çıkarılsa bile İrlanda’dan ayrılmamış. Yasal oturum hakkını kaybedenler olsa bile, çeşitli diplomatik ve hukuki süreçler sonucu İrlanda’da kalmaya devam etmişler.
Dil okulu vesilesiyle gelen Brezilyalılar ise belki de İrlanda’daki Brezilya nüfusu arasındaki en büyük kitleyi oluşturuyor. Work and Study uygulaması Brezilyalıların İrlanda’daki hayatlarının ilk adımını oluşturuyor denebilir. Brezilyalıların dil okulu için İrlanda’yı seçmelerinde etkenler ise vize koşulları… Aynı kıtada bulundukları ana dili ingilizce olan ABD’nin Brezılyalılardan vize istemesi ve İngilizcenin öz vatanı olan İngiltere’nin dil okulu öğrencilerine çalışma izni vermemesi gibi koşullara karşılık; Brezilya vatandaşlarının İrlanda’ya vizesiz seyehat edebilmeleri ve İrlanda’da dil öğrencilerine tanınan çalışma izni İrlanda’yı Brezilyalılar için daha cazip yapıyor. Vizesiz şekilde İrlanda’ya seyehat eden Brezilyalılar, İrlanda’ya varınca 300 Euro’luk bır ücret ve gerekli evraklar ile İrlanda’daki oturumlarını uzatıp Stamp 2 çalışma iznini alabiliyorlar.
Umut Arayışı
Yazıda, fikrine başvurulan uzmanların görüşlerinde öne çıkan diğer noktalar birkaç cümle ile şöyle sıralabilir. Brezilyalılar, birçoğu İrlanda’ya sonsuza kadar kalmak niyetiyle gelmiyor. Temel eğilim, Brezilya’da ev sahibi olabilecek, kendine hayat kurabilecek parayı İrlanda’da kazanıp Brezilya’ya dönmek yönünde. Bir diğer nokta ise, umut arayışı…
1990’lardan başlayarak günümüzde yoğun bir şekilde devam eden Brezilya göçünün merkezinde, özellikle genç Brezilyalıların ekonomik ve politik sebeplerden dolayı gelecek umutlarının körelmesi yer alıyor.
İstanbul’da toplu taşıma araçlarını kullanarak yaptığı seheyatlarle tanınan sokak köpeği Boji’nin ünü İrlanda’ya kadar ulaştı.
—
İETT çalışanlarının Boji adını koyduğu sokak köpeği, İstanbul’da metro, tramvay, vapur gibi toplu taşıma araçlarını kullanarak tüm şehri gezmesiyle ilk olarak İstanbullular arasında daha sonra ise medya organları aracılığıyla tüm Türkiye’de tanınır hale geldi.
‘Gezin Köpek, İstanbul Ulaşımına Neşe Veriyor’ başlığıyla RTE okuyucularıyla paylaşılan haberde Boji için, “Sokak Köpeği Boji, Avrupa’nın en büyük kentinde feribotlar, metrolar ve otobüsler için olağan bir manzara oldu” ifadeleri kullanıldı.
Boji, a street dog, has become a regular sight on ferries, buses and metro trains in Istanbul. A devoted commuter, the dog enjoys long journeys on public transport, up to 30km on a regular weekday. | Read more: https://t.co/xeln1ylMuxpic.twitter.com/wQiRRlVDEJ
İrlanda’ya gelmeden önce hatırlanması gereken birkaç detayı sizler için derledik.
**
Geçen hafta İrlanda vizelerinin değerlendirilmeye başlanacağı duyurulmasından bir hafta sonra ilk vize sonuçları başvuru sahiplerine ulaşmaya başladı. Adalet Bakanlığı’nın ‘short stay’ açıklanaması karşın, uzun dönem öğrenci vizelerinin onaylandığı da edinilen bilgiler arasında. Yakın zaman içerisinde Türkiye’den İrlanda’ya gelişlerde bir artış gözlenmesi bekleniyor. İrlanda’ya gelecekler arasında ilk defa gelecek olanlar büyük çoğunluğu oluşuturyor.
Peki İrlanda’ya gelmeden önce dikkat edilmesi gereken noktalar neler? Sizler için derlemeye çalıştık.
İklim
Öncelikle, İrlanda için valiz hazırlarken İrlanda’nın iklim koşullarının dikkate alınmasında fayda var. Her mevsim yağış alan ve rüzgarı bol olan bir ülke olduğu unutulmamalı. Buna göre, valizinize yağmur geçirmez ve rüzgara karşı sizi koruyacak kıyafetler koymanız faydanıza olacaktır. Ayrıca, sağlam, su geçirmez ayakkabılar getirmeyi de ihmal etmeyiniz.
Adaptörler
İrlanda’da Türkiye’nin aksine tüm prizlerin girişleri üçlü şeklinde. Bu nedenle Türkiye’den getireceğiniz boşta şarj aletiniz olmak üzere tüm elektrikli aletlerinizin priz girişleri uyumsuz olacaktır. Ama merak etmeyen dönüştürücü adaptörleri havalimanı dahil nerdeyse tüm marketlerde ve elektronik mağazalarında bulabilirsiniz. Sıkıntı yaşamamak adına İrlanda’ya vardıktan sonra en kısa süre içerisinde temin etmeniz faydanıza olacaktır.
Para
İrlanda’ya gelirken yolculuk esnasında her ihtimale karşı, ihtiyacınız dışında üzerinizde veya çantanızda nakit para taşımamanızı tavsiye ederiz. Paranızı İrlanda’da açacağınız banka hesabına Wise eski adıyla Transferwise gibi uygulamalarla fazla kesinti olmadan güvenli bir şekilde aktarabilirsiniz. Wise uygulamasına burdan ulaşabilrsiniz.
Pasaport ve Belgeler
Bunlar zaten unutulması zor olan şeyler fakat hatırlatmakta fayda var. Havalimanına gitmeden belgelerinizin ve pasaportunuzun yanınızda olduğunuzdan emin olmalısınız.
Özel İlaçlar
Eğer düzenli kullandığınız ilaçlarınız varsa, İrlanda’da bulunmaması ihtimaline karşı doktorunuzla görüşerek, yolculuğunuzdan önce mutlaka temin etmelisiniz. Ayrıca soğuk algınlığı veya baş ağrısı gibi destekleyici ilaçları da Türkiye’den getirmenizde sizin faydanıza olacaktır.
Konaklama
İrlanda gelmeden önce eğer aile yanı konaklama almadıysanız ve kalacak yer konusunda güvenilir bir bağlantı bulmak da zorluk çekeceğinizi düşünüyorsanız, kısa süreli olarak pansiyonlar ve hotellerden konaklamanız faydanıza olabilir. Booking.com,Airbnb ve Couchsurfing gibi sitelerden tüm İrlanda’da bütçenize göre kısa süreli konaklama bulabilirsiniz. Ayrıca daft.ie ve Facebook Market Place üzerinden de uzun sürekli konaklama için araştırmalar yapabilirsiniz.
Ulaşım
İrlanda’da şehir içi ulaşım araçlarında ücret ödemesi için leap card kullanılmakta. Eğer öğrenci olarak geliyorsanız, Okulunuzdan alacağınız belgeleri ile Trinity College kampüsünde ve O’Connell Street üzerinde bulunan Leap Card merkezlerinde öğrenci kartınızı çıkartabilir, indirimli seyehat edebilirsiniz. Öğrenci değilseniz, herhangi bir marketten 5 euro karşılığı leap card alabilir ve yükleme yapabilirsiniz. Ayrıca Moovit uygulaması ve Google maps üzerinden otobüs güzergahlarını öğrenebilirsiniz. Dipnot olarak; Dublin Havalimanı’ndan şehir merkezine 16 nolu otobüsle ulaşabilirsiniz.
GNIB VE PPS Kartları
İrlanda’ya ulaştıktan oturumunuzu onaylatmak ve legal olarak çalışabilmek için Gnib ve Pps Kartlarına sahip olmanız gerekiyor. Gnib Kart, oturum kartı olarak geçiyor. Pps Kartı/Numarası ise bir çeşit sosyal güvenlik numarası olarak düşünülebilir. Pps kartınızı alabilmek için öncelikle Gnib Kartınızı almanız gerekli. Gnib kartınızı 300 euro karşılığında Gnib merkezlerinden alıyorsunuz. Ödemeler banka kartı ile yapılıyor. Uzun günler sıra beklemek adına İrlanda’ya gelişiniz kesinleştiği tarihten itibaren gnib kart randevusu alamanızı tavsiye ederiz. Gnib randevusu için bu adresi kontrol edebilirsiniz.
İrlanda, 2022 yılıda haftalık mesai günlerini azaltılmasıyla ilgili pilot uygulamasını başlatıyor. Four Day Week Ireland oluşumu tarafından organize edilen uygulamada maaşlar aynı kalacak şekilde çalışanları haftalık çalışma günlerini 4’e indirmeyi planlıyor.
—
Joe.ie sitesinde yer alan habere göre, çalışma saatlerinin azaltılmasını öngören pilot uygulamaya Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı ile İklim ve Çevre Komisyonu da, haftada 4 gün çalışmanın sosyal, ekonomik ve çevresel etkilerini araştırmak için fon saylayacak.
150 bin Euro fon sağlanması beklenen uygulama boyunca, haftada 4 gün çalışmanı şirketlerin ekonomik hedeflerine olan etkisi, çalışanların üreticilikleri, iş tatminleri ve ofislerin az kullanılımın, işe gidiş-gelişlerde harcanan enerji ve zamanın çevresel etkileri incelenecek.
Pilot uygulamayı organize eden 4 Day Week Ireland Ceo’su Joe O’Connor uygulama hakkında, “Uluslararası araştırmalardan, kısa çalışma sürelerinin bir kayıp oluşturmadığını biliyoruz. Genellikle bunun tam tersi oluyor. Daha az mesai saatleri uygulayan işvereneler, çalışanlar üzerinde fiziksel ve zihinsel sağlıklarında fayda sağlayabilir. Ayrıca korbon emisyonunu azaltmak ve cinsiyet eşitliğini desteklemek gibi faydaları olabilir” şeklinde konuştu.
İrlanda Başbakan Yardımcı ve Ekonomi-Ticaret Bakanı Leo Varadkar ise, “ Yüzde 20 daha az çalışarak, aynı üretliği sağlamak ve aynı maaşı almak iddialı bir fikir. İrlanda için faydalı olacağını söylemek için şu an çok erken. Sağlık, eğitim ve üretim sektörleri gibi sektörlerde bunun nasıl uygulanacağını anlamak güç olabilir” diye konuştu.
Ünü Türkiye sınırları aşan Yazar Elif Şafak, İrlanda’nın önde gelen gazetelerinden olan The Irish Times Gazetesi’nin düzenlediği Yaz Geceleri Festivali’nin konuğu oluyor.
—
İrlanda’nın en saygın gazetelerinden biri olan The Irish Times; sanat, politika, spor, kadın hakları, göçmenlik sorunları gibi birçok alanda uluslararası konukların ve İrlandalı gazetecilerin görüşlerini bildireceği bir kültür,fikir festivali düzenliyor. Yaz Geceleri Festivali (Summer Nights Festival) ismiyle düzenlecek olan etkinlik, 28 Haziran- 1 Temmuz tarihleri arasında Covid-19 sebebiyle online olarak gerçekleştirilecek.
Festivale davet edilen konuşmacıların arasında Türk yazar Elif Şafak da bulunuyor. The Irish Times, Elif Şafak’ın etkinliğe katılımını resmi twitter hesabından okuyucuylarıyla paylaştı. Ünlü yazar, etkinliğin 2. Günü olan 29 Haziran tarihinde kadın hakları ve göçmen hakları hakkındaki oturumda konuşmacı olarak yer alacak.
Atlantik’e açılan gezi teknesini selamlayan balinalar İrlanda’da viral oldu.
***
İrlanda’nın Cork şehrinde balinaları gözlemlemek için Atlantik Okyanusu’na açılan tur teknesini ziyaret eden 2 balinanın görüntüleri kısa sürede viral oldu.
Cork Whale Watch Tur şirketi tarafından kaydedilen görüntüleri, Irish Independent Gazetesi de internet sitesi üzerinden okuyucularının seyrine sundu.
Balinaların samimi hareketleri tur teknesinde bulunanları heyecanlandırırken, tur şirketinin facebook sayfasında yapılan açıklamada, “Yaklaşık 20 yıldır balinaları izlemek için açılırız. Motorlarımız durduruz ve sessizce bekleriz. Çoğu zaman bir tane veya iki tanesi teknenin yaklaşır, tekne gövdesini incelemeye başlar ve kendini sergiler. Genellikle yarım saat kadar teknenin yanında kalırlar. Daha az sıklıkla ise kambur balinalar tarafından ziyaret ediliriz.
Fakat 29 Nisan Perşembe günü öğleden sonra, en harika ziyaretimizi aşırı sosyal iki kambur balinayla karşılaşarak yaşadık. Büyük bir öz güvenle tekneye yaklaştılar ve yaklaşık 90 dakika boyunca bizimle kaldılar. Nerdeyse tekneye dokunuyorlardı. Zıpladılar. Göbeklerini göstererek yüzdüler ve bütün anatomilerini bizlere gösterdiler. Bir daha böyle bir tecrübe yaşayacağımızdan şüpheliyiz” ifadelerine yer verildi.
İrlanda denilince ilk akla gelen şeylerden biri kumsallar olmadığı kesin. İrlanda’nın ada ülkesi olduğu gerçeği ortadayken, ülkenin kumsallarla bağdaştırılamaması muhtemelen iklim şartlarıyla alakalı…
Yağmurun eşlik ettiği sert rüzgarlı bir havada yüksek dalgaların derin uçurumlardan oluşan kıyılar dövdüğü bir ülke olarak akıllarda canlanan İrlanda, yaklaşık 2600 km’lik sahil şeridinde birbirinden güzel kumsallara da sahip. Bu kumsallar her ne kadar yılın büyük bir bölümü güneşlenmek için elverişli olmasa da; doğal güzellikleri görenleri etkilemeye ve kendilerini cennetten bir köşede gibi hissetmelerine yetiyor.
Tatil yapmak isteyenler ve farklı yerler keşfetmek isteyenler için dünyanın dört bir tarafından Gezi rotaları paylaşan lonelyplanet.com sitesi, İrlanda’da bulunan en güzel 10 kumsalı okuyucularıyla paylaştı.
Lonelyplanet.com sitesine göre İrlanda’nın en güzel 10 sahili şu şekilde:
‘Fish and Chips’ veya Türkçe ifadesiyle Balık ve Kızartma… İrlanda Mutfağı denince akla ilk gelen yemeklerden biri… Adı İrlanda ile anılan bu yemeğin mucidi ise bir İtalyan. İşte ‘Fish and Chips’in hikayesi…
—
Balık ve patates kızartmasından oluşan bu yemek, bazılarına başta biraz garip bir ikili gelse de İrlanda’da seveni çok. Başkent Dublin’den İrlanda’nın en küçük kasabalarına kadar her noktasında ‘fish and chips’ restoranına rastlanılabilir. Hatta İskoçya ve İngiltere’de de birçok ‘fish and chips’ restoranı görmek mümkün.
Neredeyse her cadde başında kendine yer bulacak kadar İrlandalıların sevdiği bu yemeğin çıkış hikayesi de anlatılmaya değer bir yan taşıyor. Çünkü ‘fish and chips’ her ne kadar İrlanda ile özdeşleşmiş bir yemek olsa da; mucidi bir İtalyan.
1800 yıllardan 1900lu yıllarda geçildiği zamanlarda, Giuseppe Cervi isimli yoksul bir İtalyan, Avrupa’dan Amerika’ya gierken İrlanda adasına uğrayan bir gemi ile İrlanda’nın Cork şehrine bağlı Cobh liman-kasabasına geliyor. Bir rivayete göre Cervi, Cobh’tan Dublin’e kadar yürüyor. Dublin’de kendine yeni bir hayat kurmaya çalışıyor.
Bir süre fabrikalarda işçi olarak çalışan İtalyan Cervi, bu süre içerisinde İrlanda’da daha fazla para kazanabileceği yollar araştırıyor. İtalyan göçmen, Pub’ların önünde patates kızartması satıldığı ve akşamları uzun saatler boyunca alkol alan İrlandalıların pub’ların önündeki tezgahlara ilgi gösterdiğini fark ediyor. Cervi, İşçi olarak çalışıp biriktirdiği para ile kendisine ocaklı el arabası alıyor ve karısı Palma il birlikte akşamları İrlanda pub’larının önünde patates kızartması satmaya başlıyor fakat diğer satıcılardan bir farkla; Cervi, tezgahında taze pişmiş balık da satıyor.
Bu girişimi halk tarafından benimsenen Giuseppe Cervi, aynı zamanda kendisi gibi göçmen olarak İrlanda’ya gelen birçok yoksul İtalyan’a da örnek oluyor. 1900’lu yıllar başladığında Dublin’de 20’ye yakın ‘fish and chips’ satan İtalyan ailesi bulunuyordu.
Bazı anlatılara göre, İtalyan göçmenlerin İrlanda’ya kazandırdığı bu lezzet aynı zamanda kafa karışıklıkarına da yol açmış. İrlanda’da İtalyan ailelerin ‘fish and chips’ restoranlarında lezzeti tadanlar, İtalya’da gittiklerinde ‘fish and chips’ yemek istemişler ve İtalyanların böyle bir yemekten haberleri olmadığını fark edince şaşkınlık yaşamışlar.
Nasıl Yapılır?
‘Fish and Chips’ yapımında Cod balığı veya Türkçe’de bilenen adıyla Morina Balığı kullanılıyor. Balık 6-7 dakika boyunca altın rengini alana kadar yağda kızartılıyor ve kalın doğramış patates kızartmasıyla birlikte servis ediliyor. Tercihe göre, soslarla süsleniyor veya dürüm şeklinde servis ediliyor.
Küçük bir ada ülkesi olan İrlanda özellikle sanat ve edebiyat alanında yetiştirdiği yetenekler göz kamaştırıyor. İşte onlardan bazıları…
—
Alanında dünya çapında bir üne sahip olan her insan, ülkesi ve milleti için gurur kaynağı olur. Ünlü isimler aynı zamanda ülkelerinin ve kültürlerinin tanıtımında büyük rol oynar. İrlanda’da özellikle son 200 yılda sanat ve edebiyat alanında çıkardığı ünlü isimlerle adını dünyaya duyuruyor.
OSCAR WILDE VE JAMES JOYCE
İrlanda yetiştirdiği ilk anda akla gelen ünlü isimlerin başında muhtemelen Oscar Wilde gelir. 1800 yılların ikinci yarısında yaşayan Wilde, yazdığı şiirler, oyunlar ve hikayelerle adından söz ettirdi. Wilde, bugün birçok insana ilham veren sözlerin sahibidir. Edebiyat alanında adını İrlanda sınırlarının dışına taşıyan bir başka isim ise, ünlü roman yazarı James Joyce… Joyce’un yazdığı Dubliner, Ölüler, Ulysses ve Sanatçının Genç Bir Adam Olarak Portresi gibi kitapları hem Türkiye’de hem de dünyanın birçok ülkesinde basılmaya ve okunmaya devam ediyor.
LIAM NEESON’DAN COLIN FARRELL’E
İrlanda, sinema dünyasında da başarılı birçok yapımda rol almış ve almaya devam eden birçok isme sahip. Bunların başında Schindler’s List ve Star Wars ve Taken gibi yapımlarda oynamış Liam Neeson geliyor. Yine son zamanlarda en çok izlenen ve sıkı bir hayran kitlesi olan televizyon dizisi Peaky Blinders’in karizmatik başrol oyuncu Cillian Murphy İrlandalı ünlü isimler arasında. Son yıllarda adından söz ettirmeye başlayan genç yıldız Saoirse Ronan ve sayısız üst düzey yapımda rol alan Colin Farrell sinema dünyasındaki İrlandalı ünlülerden.
BONO…
Müzik dünyasında U2 grubunun solisti Bono, İrlanda’yı belki de en geniş kitlelere karşı temsil eden kişi olarak ön plana çıkıyor. Bono, aynı zamanda katıldığı yardım organizasyonu ve mağduriyet karşısındaki çıkışlarıyla tanınıyor.
McGregor…
Her ne kadar İrlanda’daki hayranları hariç pek seveni olmayan bir başka isim daha var İrlandalı ünlüler arasında. Serbest Boksör Conor McGregor. Mcgregor, sevenleri tarafından çok sevilen ve en az seveni kadar nefret edeni olan bir isim olarak göze batıyor.
