Birinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere saflarında savaşmak için Çanakkale’ye getirilen 4000 İrlandalı askerin kabri Gelibolu yarım adasında bulunuyor. İrlanda’da pek gündeme getirilmeyen bu askerler, tarihçiler tarafından ‘unutulan kahramanlar’ olarak anılıyor.
—
1915 Çanakkale Muharebesi, insanlık tarihinde en dehşet verici anlara şahitlik etmiş savaşlardan biri olarak anılıyor. Üzerinden yüz yılı aşkın bir zaman geçmesine rağmen; başta Türk halkı olmak üzere Çanakkale’de kayıp vermiş her millet aynı üzüntü ve aynı içtenlikle ebedi istirahatgahı Çanakkale olan askerleri anıyor.
Çanakkale’de Türk askeri, içinde bulunduğu bütün imkansızlıklara rağmen cansiperane vatanını savunurken, karşısında İngiltere’nin başını çektiği İttifak Devletlerinin dünyanın dört bir yanından getirdiği binlerce asker vardı. Günümüzde Çanakkale Muharebesi’ni denince Türkler kayıplarının ardından ilk akla gelen Avustralya ve Yeni Zelanda’dan askerlerinden oluşan AZTAC birliklerinin kayıpları geliyor. Fakat, İngiltere’nin Boğazları geçmek için Çanakkale’ye getirdiği askerler bunlarla sınırlı değil. O dönem İngiltere’ye bağlı olan İrlanda’dan binlerce asker savaşmak için Çanakkale’deydi.
4000 İRLANDALI’NIN EBEDİ İSTİRAHATGAHI
Bugün, İttifak Kuvvetleri’nin saflarında çatışmış ve hayatını kaybetmiş yaklaşık 4000 İrlandalı asker, Gelibolu yarım adasında yatıyor. Çanakkale’de verilen kayıplar, savaşın 100 yıl dönümüne kadar İrlanda’da pek anılmıyordu. İrlandalı tarihçiler, bu durumu nedeni savaşın yaşandığı dönem şartlarına bağlıyor. Çanakkale Muharebesi’nin yaşandığı esnada İrlanda’da çalkantılı bir siyasi atmosfer vardı. Bağımsızlık için ayaklanma hazırlıkları sürüyordu ve o dönem İngiltere için 1. Dünya Savaşı’nda savaşmaya giden İrlandalı askerler için halkta birbirinden farklı görüşler mevcuttu.
ATATÜRK DETAYI
‘Unutulan Kahramanlar’ olarak anılan Çanakkale’de hayatını kaybeden İrlandalı askerler, son yıllarda yayınlanan belgeseller ve hazırlanan özel dosya haberlerle kamuoyunun gündemine getiriliyor. Çanakkale Muharebesi belgeselleriyle ilgili yapılan bir haberde ise Mustafa Kemal Atatürk detayı dikkat çekiyor.
Irishcentral.com’da yer alan haberde, belgeselde Çanakkale’de savaşan ve hayatı kaybeden askerlerden bahseden bir paragrafın ardından, savaşın ardından Atatürk’ün Çanakkale’de yatan yabancı askerler için söylediği “”Gözyaşlarınızı silin – oğullarınız şimdi koynumuzda yatıyor ve huzur içinde … bu topraklarda hayatlarını kaybettiler, onlar da bizim oğullarımız oldular.” sözlerine veriliyor.
