Artan enflasyon ve buna bağlı olarak ortaya çıkan hayat pahalılığı Şubat ayının başından itibaren İrlanda gündeminde önemli yer kaplamaya başladı. İrlanda Meclisi’nde en ateşli tartışmalar hayat pahalılığı ve yaşam masrafları etrafında dönüyor.
Enflasyon Neden Artıyor?
İrlanda’nın 2022 yılının başlamasıyla birlikte hissedilmeye başlayan enfasyon aslında sadece İrlanda’nın sorunu değil. Uzmanlar, pandemi sonrası dönemde dünya genelinde bir enflasyon dalgasının etkili olacağını öngörüyordu. Şu anda bu öngörülen sürecin içerisindeyiz.
Şu an Avrupa Birliği ülkeleri ve İrlanda üzerinde enflasyonun artışında etkenlerin başında artan enerji tedariki maaliyetleri geliyor. Pandeminin etkisinin hafiflemeye başlaması ve dünya genelinde lockdown’ların teker teker kalkmasıyla birlikte enerji üretimi hızlı bir şekilde artmaya başladı. Bu yakın çevremizde rahatlıkla gözlemlenebilir; trafikte -pandemi dönemine- göre artan araç sayısı, ticari işletmelerin tekrar full time çalışmaya geçerek harcadıkları enerjinin bir anda artması ve benzeri durumlar…
Mutfak Masrafları
Elektrik, petrol, gaz gibi enerji fiyatlarında yaşanan artış en kapsayıcı şekilde hayatımıza etkisini mutfak masraflarında görülüyor. Çiftçilerin ürün hasadı yapmalarından başlayarak marketlerde raflara gelen sürece kadar enerji tüketimine bağlı olarak maliyetlerde artış görülüyor. Dağıtım zinciri sıkıntısı, sektördeki çalışan eksikliği gibi İrlanda özelindeki faktörlerde eklenince 2022 yılının başından beri market raflarında fiyat artışı kaçınılmaz oluyor.
Kiralar
Yine İrlanda özelinde yaşam maliyetinde önemli yer tutan kalemlerin başında kiralar geliyor. İrlanda’da kronikleşmiş konut sıkıntısı, pandemi sonrası dönemde İrlanda’ya olan talebin de yoğunlaşmasıyla birlikte içinden çıkılmaz bir hal aldı. Ekonominin basit ilkesi gereği, kiralık odalara-dairelere talep artması ve arzın sınırlı olmasına bağlı olarak fiyatlar artmaya başladı.
Özetle…
En basit haliyle sıralanan bu nedenler İrlanda’da yaşam maliyetinin artmasına neden oluyor. Her ne kadar asgari ücretlendirme ve iş olanaklarının çeşitliliği İrlanda’da birçok ülkeye göre istatistiksel olarak iyi görünse de; artan gündelik yaşam maliyetlerini karşısında eriyor.
Market fiyatlarının ve diğer sektörlerde yaşanan fiyat artışlarının pandemi sonrası geçici bir süreç olduğunu farz edilse de, İrlanda özelinde kiralık konut sıkıntısının çözümünün daha uzun bir zaman alacağı kabul ediliyor.
*Bu yazı hazırlanırken aşağıdaki kaynaklardan yararlanılmıştır
https://www.thejournal.ie/inflation-vimes-boots-index-5671363-Feb2022/
https://www.thejournal.ie/energy-crisis-electricity-bills-5557331-Sep2021/?utm_source=story
https://www.rte.ie/news/newslens/2022/0211/1279323-inflation-explainer/
https://www.rte.ie/news/2022/0210/1279030-inflation-food-prices/
