İrlanda Kabinesi, İşgal Altındaki Filistin Topraklarından İthalatı Yasaklayan Tasarıyı Onayladı
Tasarı, AB’de yerleşim mallarını resmen kriminalize edecek ilk mevzuat olma yolunda
Kararın Özeti
Ne oldu? 24 Haziran 2025 sabahı toplanan İrlanda Kabinesi, “Occupied Palestinian Territories Bill” taslağının hazırlanmasına resmî onay verdi.
Hedef: Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki yasa dışı İsrail yerleşimlerinden gelen malların (gıda, şarap, kozmetik vb.) ithalatını, satışını ve reklamını suç kapsamına almak.
Ceza önerisi: İhlal başına 250 000 €’ya kadar para cezası veya 5 yıla kadar hapis.
AB’de bir ilk: Tasarı yasalaşırsa, İrlanda yerleşim ürünlerini açıkça yasaklayan ilk Avrupa Birliği üyesi olacak. thejournal.ie
Tasarı Ne Zaman Yasalaşabilir?
Adım
Planlanan Tarih
Durum
Kabine onayı
24 Haziran 2025
Tamamlandı
Dáil (Alt Meclis) 1. Okuma
Temmuz 2025
Takvimlendi
Genel Esas Görüşmesi
Eylül 2025
—
Komite & Rapor Aşamaları
Sonbahar 2025
—
Seanad (Senato)
Kış 2025
—
Cumhurbaşkanı imzası
2026 başı
Öngörü
Siyasi Tepkiler
Parti / Kurum
Tutum
Sinn Féin, Labour, Sosyal Demokratlar
“İrlanda’nın insan hakları liderliği” diyerek tam destek veriyor.
Fine Gael–Fianna Fáil–Yeşiller Koalisyonu
Hukukî çekinceleri inceliyor; nihai metinde ‘hizmetler’ kapsam dışı kalabilir.
AB Komisyonu
“Dış ticaret birliği ilgilendirir” argümanını yineleyerek metni inceleyecek.
İsrail Büyükelçiliği
Tasarıyı “ayrımcı ve uluslararası ticaret kurallarına aykırı” olarak niteledi.
Ekonomi ve Ticaret Etkisi
Hacim küçük ama sembolik: Maliye verilerine göre, yerleşim kaynaklı malların İrlanda’ya girişi son dört yılda ≤ 700 000 €; yasak, ticaretten çok siyasî mesaj niteliğinde.
Uyum yükü: Perakendeci ve ithalatçılar, menşe takibinde yeni beyan ve denetim süreçlerine tabi olacak.
Turizm & dijital hizmetler: Hükümet, AB hukuku gereği hizmetlerin kapsam dışı kalmasının muhtemel olduğunu açıkladı, ancak muhalefet “Airbnb gibi platformlar da dâhil edilmeli” görüşünde. ft.com
Neden Önemli?
Uluslararası Hukuk: Tasarı, BM Güvenlik Konseyi 2334 ve Uluslararası Adalet Divanı (2023) tavsiyelerine atıfla hazırlanıyor; “işgal rejimine ekonomik katkı sağlamama” ilkesini ulusal kanuna taşıyor.
AB’de domino etkisi: İrlanda’nın hamlesi, İspanya ve Belçika gibi benzer adımlar düşünen ülkelerin elini güçlendirebilir.
İrlanda’nın dış politika çizgisi: Mayıs 2024’te Filistin’i devlet olarak tanıyan Dublin yönetimi, Orta Doğu dosyasında “insan hakları odaklı” yaklaşımını pekiştiriyor.
Sonraki Adımlar
Tasarının tam metni gelecek hafta Dáil’e sunulacak.
Parlamento yaz tatiline girmeden önce genel esas görüşmesinin tamamlanması hedefleniyor.
AB hukuk birimi, tasarının birlik ticaret kurallarıyla uyumluluğu konusunda ön inceleme raporu hazırlayacak.
Editöryal Not: Bu haber TheJournal.ie’de yayımlanan 24 Haziran 2025 tarihli “Ban on Irish imports from Israeli settlements in Occupied Palestine is approved by Cabinet” başlıklı makale ile Maliye–Ticaret ve Dışişleri bakanlıklarının resmî açıklamaları temel alınarak hazırlanmıştır.
